Prowadząc spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w pewnym momencie zawsze pojawi się temat dywidendy. Dywidenda jest formą wynagrodzenia wspólników za ich wkład majątkowy, który wnieśli do spółki.


Niestety dywidenda obarczona jest wieloma obowiązkami, o których należy pamiętać. Ponieważ powstało już bardzo wiele opracowań poświęconych tej tematyce, postaraliśmy się wybrać dla Państwa najważniejsze przepisy dot. właśnie dywidendy. Najważniejszymi przepisami zdaniem autora są art. 191, 192, 193, 194 oraz 195 KSH.


Istotnym jest, że decyzję o wypłacie dywidendy podejmuje się najczęściej podczas zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe, taka decyzja o dywidendzie podjęta w formie uchwały jest zatem elementem protokołu i stanowi alternatywę dla pozostawienia zysku w spółce (oczywiście istnieje możliwość częściowej wypłaty dywidendy, a w pozostałym zakresie inaczej rozdysponować zysk chociażby przez pozostawienie zysku w spółce w kapitale zapasowym).


UWAGA! W Fakturomanii istnieje możliwość wygenerowania protokołu zgromadzenia wspólników dla wariantu pozostawienia zysku w spółce, w przypadku chęci wypłaty dywidendy taki protokół należy przygotować samodzielnie lub odpowiednio zmodyfikować generowany z systemu.


I. Zasady wypłaty dywidendy

Zgodnie z art. 193 § 1 KSH uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, którym udziały przysługiwały w spółce w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku.


Następnie art. 193 § 3 KSH wskazuje nam, że termin wypłaty dywidendy określa się w ciągu dwóch miesięcy od powzięcia uchwały o podziale zysku. Jeżeli natomiast uchwała wspólników nie określa dnia dywidendy, dniem dywidendy jest dzień powzięcia uchwały o podziale zysku. Warto zwrócić uwagę, że jeżeli zabraknie określenia dnia dywidendy oraz jednocześnie upłynie dwumiesięczny termin wyznaczenia dnia dywidendy (zatem dwa miesiące), listę wspólników uprawnionych do wypłaty dywidendy ustala się na dzień podjęcia uchwały o podziale zysku.


Art. 193 § 4 KSH mówi nam, że jeżeli zgromadzenie wspólników nie określi terminu wypłaty dywidendy, jej wypłata powinna nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy.


Zgodnie z art. 194 KSH Umowa spółki może upoważniać zarząd do wypłaty wspólnikom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę.


Art. 195. § 1. stanowi, że spółka może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. W takim wypadku zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.


W przypadku, gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w: 

1) całości – w przypadku odnotowania straty albo

2) części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.


II. Pobierany Podatek

Od przychodu z dywidend pobiera się 19-procentowy zryczałtowany podatek dochodowy, bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania (art. 30a ust. 1 pkt 4 i ust. 6 ustawy o PIT). Co istotne, przychodu z tytułu dywidendy nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej i nie wykazuje w zeznaniu rocznym.

Pobrany podatek należy wpłacić na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby spółki wypłacającej dywidendę do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek został pobrany.

Ponadto płatnik podatku powinien przesłać do urzędu skarbowego deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym (PIT-8AR) w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym (a w razie zaprzestania prowadzenia przez spółkę działalności przed końcem stycznia roku następującego po roku podatkowym – w terminie do dnia zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej).

Płatnik nie ma obowiązku przesyłania deklaracji PIT-8AR podatnikowi. Podatnik nie ma obowiązku ujmowania i rozliczania dochodu z dywidendy w rozliczeniu rocznym. Z tego tytułu bowiem podatek zryczałtowany został rozliczony przez płatnika, czyli spółkę.


W formularzu PIT-8AR wersji 10 do uzupełnienia będzie zatem rubryka numer 15 o nazwie "Dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 30a ust. 1 pkt. 4 ustawy)".


III. Ewidencja wypłaconej dywidendy – przykład

Jako przykład przeanalizujmy przypadek jednostki, której sprawozdanie finansowe za rok 2018 zostało zatwierdzone w czerwcu 2019 roku oraz wypłata dywidendy nastąpiła ostatniego dnia czerwca. Zgromadzenie wspólników spółki podjęło uchwałę, zgodnie z którą cały zysk netto w wysokości 10 000 zł przeznaczono na wypłatę dywidendy dla wspólników.


Ewidencji niniejszych operacji dokonujemy w module UAT (UAT -> Dodaj UAT), gdzie dla każdej operacji musimy dodać oddzielny UAT z właściwą datą:


A) Zarachowanie należnej dywidendy na rozrachunki zapis w dacie uchwały o podziale zysku, gdzie opisem operacji wraz z dekretacją będzie przeksięgowanie w związku z uchwałą o dywidendzie:

1. strona Wn konta 820 – Rozliczenie wyniku finansowego,

2. strona Ma konta 240-01 –  Rozrachunki z właścicielami;



B) Pobranie podatku (19%) od dywidendy zapis w dacie zapłaty, gdzie opisem operacji wraz z dekretacją będzie pobranie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych:

1. strona Wn konta 240-01 – Rozrachunki z właścicielami,

2. strona Ma konta 222-00001 – Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych,



C) Wypłata dywidendy w wartości pomniejszonej o podatek w dacie zapłaty, gdzie opisem operacji wraz z dekretacją będzie wypłata dywidendy. Tutaj należy utworzyć tyle UATów ile zostało dokonanych wypłat na rzecz wspólników.

1. strona Wn konta 240-01 – Rozrachunki z właścicielami,

2. strona Ma konta 130-01 – Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych;


D) Wpłata podatku do urzędu skarbowego w dacie wpłaty, gdzie opisem operacji wraz z dekretacją będzie wpłata zaliczki PIT do Urzędu Skarbowego. Data wpłaty zaliczki w niniejszym przykładzie to 19 lipca 2019 r.

1. strona Wn konta 222-00001 – Rozrachunki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych,

2. strona Ma konta 130-01 – Bieżące rachunki bankowe.